Madeira – onze do’s & don’ts voor een zorgeloze trip

Wat je wél moet doen (en wat je beter laat) op het bloemeneiland van Portugal

---

Madeira stond al een tijdje op ons lijstje. En eerlijk? TikTok heeft ons er helemaal ingeluisd – maar dan op de best mogelijke manier. We werden overspoeld met filmpjes van dramatische kliffen, sprookjesachtige wandelroutes en uitzichten die je stil maken. Natuur, zon, water, lekker eten… noem het maar op, en Madeira heeft het.

Dus toen we eindelijk voet aan land zetten, waren de verwachtingen hoog. Gelukkig heeft het eiland die met gemak overtroffen. En om jou op weg te helpen, delen we graag onze persoonlijke do’s & don’ts – recht uit ervaring, met wandelschoenen aan en een pastel de nata in de hand.

Do’s – Wat je absoluut wél moet doen

1. Huur een auto (en wees niet bang voor bochten)

Madeira ontdek je het best met je eigen wielen. Letterlijk. Want de echte parels van het eiland liggen zelden pal in de stad. De mooiste uitzichten, wandelroutes en verborgen plekjes vind je vaak hoog in de bergen, diep in de valleien of langs ruige kliffen waar geen bus komt.

Wij huurden onze wagen via SunnyCars, en dat verliep echt vlot. Alles was op voorhand geregeld, geen gedoe met extra verzekeringen, en we konden met een gerust hart de weg op. En geloof ons: een auto hebben op Madeira betekent vrijheid op zijn best. Je bepaalt zelf waar je stopt, hoe lang je ergens blijft, en of je die ene bergweg gewoon nog eens wil nemen "omdat het uitzicht zo straf was".

💡 Onze tip? Overweeg een automaat.

De wegen zijn goed onderhouden, maar Madeira is niet vlak. Denk: steile straatjes, haarspeldbochten en wegen die soms recht de wolken in lijken te gaan. Met een automaat rijd je veel relaxter en hoef je je geen zorgen te maken over schakelen terwijl je op een helling stilstaat.

We reden soms gewoon zonder bestemming, tussen de zee en bergen. Raampje open, zon op onze snoet, playlist op en gaan. Madeira voelde als één grote roadtrip in slow motion – en we zouden het zó opnieuw doen.

2. Trek je wandelschoenen aan

Als je één ding écht moet doen op Madeira, dan is het wel wandelen. Zelfs als je thuis meer fan bent van terrasjes dan van trappen, geloof ons: de natuur op dit eiland trekt je zó de bergen in.

Of je nu een doorgewinterde wandelaar bent of gewoon houdt van een mooie route met wow-uitzicht: de levada’s (oude irrigatiekanalen) en bergtrails zijn absoluut de moeite. Je wandelt langs mistige bossen, dramatische kliffen, kabbelende beekjes en uitzichtpunten die je op foto's nog maar half kan vatten.

Onze favorieten?

• PR1 – Vereda do Arieiro: alsof je door de wolken wandelt, letterlijk.

• PR6 – Levada das 25 Fontes: een magisch pad langs watervallen en varens.

• PR8 – Ponta de São Lourenço: ruig, droog en woest mooi.

We vonden het heerlijk om onze dagen te starten met een hike, en daarna te belanden op een terras met een pastel de nata in de ene hand en een poncha in de andere. Check zeker onze aparte blog over de mooiste hikes op Madeira voor praktische tips en foto's.

3. Proef het lokale eten (maar écht lokaal)

Laat je smaakpapillen verrassen, want Madeira heeft heel wat lekkers op het menu staan. Vergeet standaard gerechten en probeer eens iets nieuws, zoals espada com banana – een combinatie van zwarte degenvis met gebakken banaan die op het eerste zicht misschien vreemd klinkt, maar verrassend goed werkt. Zacht, zoet, zout en perfect in balans.

Of ga voor lapas, gegrilde schelpen in knoflookboter, geserveerd op een sissend heet bordje. Alleen al voor de geur wil je dit bestellen. En dan heb je natuurlijk ook de klassiekers: brood met lookboter dat rechtstreeks uit de oven komt, en espetada – grote vleesbrochettes op een laurierstok, gegrild boven houtvuur en onweerstaanbaar mals.

💡 Tip: Vaak krijg je er frietjes of gebakken maïs (milho frito) bij – ook dat laatste moet je gewoon een keer geproefd hebben.

En wat drink je daarbij? Poncha, natuurlijk. Het traditionele Madeirese drankje op basis van rum, honing en citroen. Fris, fruitig en vooral… verraderlijk sterk. Wij dronken een glaasje poncha na een stevige wandeling op de PR1-route – en geloof ons, die kwam binnen alsof we nog een extra berg beklommen 😅. Even zitten, ademen… en dan pas rechtstaan.

4. Verken ook het binnenland

Funchal is een fijne uitvalsbasis met gezellige straatjes, leuke eetadresjes en een levendige sfeer, maar het échte Madeira... dat ontdek je zodra je de stad uit rijdt.

Zodra je de bergen in trekt, verandert het landschap in een mix van dramatische bergkammen, slaperige dorpjes en uitzichtpunten die je letterlijk de adem benemen. Denk aan het majestueuze Pico do Arieiro, waar je boven de wolken wandelt alsof je in een andere wereld bent. Of aan Curral das Freiras, een dorpje verscholen in een diepe vallei, omringd door steile bergwanden – alsof het eiland hier even diep ademhaalt.

En dan is er nog het Fanal-woud, een van de meest magische plekken die we ooit bezochten. Met zijn eeuwenoude, kronkelende bomen, nevelslierten die over het mos glijden en stilte die bijna tastbaar is. We hoopten stiekem een paar grazende koeien te spotten tussen de mistige bomen – je weet wel, van die iconische foto’s die je online ziet passeren – maar helaas… geen koeien voor ons die dag. Alleen stilte, mystiek en een sfeer die blijft hangen.

Wie weet heb jij meer geluk. En zo niet: ook zonder koeien is Fanal een plek die je niet snel vergeet.

5. Vier seizoenen op één eiland? Jazeker.

Als je naar Madeira gaat, bereid je dan maar voor op een weerervaring deluxe. Het eiland mag dan klein lijken op de kaart, het weer kan per regio écht drastisch verschillen.Zo stonden wij ‘s ochtends in 25 graden en zon in Funchal, en amper een uur later werden we boven op de bergkam van Pico do Arieiro begroet door mist, wind en amper 10 graden. We dachten eerst dat het een grap was – tot we onze vingers niet meer voelden. 😅

Daarom: laagjes zijn key. Een T-shirt, trui, regenjas en een sjaal in je rugzak? Topidee. En vergeet je goede wandelschoenen niet – de paden kunnen nat, glad of rotsachtig zijn.

💡Tip: Check vooraf de live webcams.

We maakten elke ochtend een mini-weerstrategie door de live beelden van verschillende locaties op het eiland te bekijken. Zo wisten we precies waar het zonnig was en welke bergtoppen ondergedompeld waren in de wolken. Superhandig om je dagplanning flexibel te houden.

Zo ontdek je Madeira niet alleen op z’n mooist, maar ook op z’n droogst. 😉

Don’ts – Dingen die je beter overslaat of slim aanpakt

1. Overschat je wandelcapaciteiten

De wandelingen op Madeira zijn adembenemend mooi, maar vergis je niet – ze vragen ook een beetje conditie, voorbereiding en respect voor de natuur. Sommige routes (hallo PR1!) brengen je langs smalle bergkammen, trappen die nooit lijken te eindigen, donkere tunnels en steile stukken waar je best je ogen op het pad houdt in plaats van op het uitzicht (hoe verleidelijk ook).

Wij merkten al snel dat het geen goed idee is om zomaar ergens te beginnen zonder research. Daarom gebruikten we de app AllTrails om wandelingen op voorhand te checken: je ziet meteen het niveau, afstand, tijdsduur én ervaringen van andere hikers – superhandig!

Wees eerlijk tegenover jezelf: hoe comfortabel voel je je met hoogtes, glibberige paden of tunnels zonder licht? En vertrek altijd op tijd – hoe eerder je start, hoe frisser het is, hoe rustiger het pad, en hoe groter de kans dat je de zon ziet opkomen boven de wolken (magisch, echt waar).

2. De toboggan-rit in Monte? Niet voor ons.

De beroemde rieten slee-ervaring in Funchal (aka de tobogan) is op papier misschien een klassieker, maar wij vonden het eerlijk gezegd te duur voor wat het is. Het duurt amper een paar minuten en het zag er ons niet echt wauw uit.

We namen de kabelbaan terug naar het centrum – veel rustiger, mooi uitzicht én een fijn moment om even bij te komen van alle indrukken.

3. Alleen Funchal verkennen en denken dat je het eiland “gezien” hebt

Funchal is een fijne plek om je reis te beginnen: gezellige straatjes, terrasjes, marktjes en een ontspannen sfeer. Maar wie alleen in de hoofdstad blijft, mist een groot stuk van wat Madeira zo bijzonder maakt.

Want het échte Madeira… dat vind je in de bochtige bergwegen, de mistige wouden en de miradouros waar je alleen het geluid van de wind en je eigen adem hoort. In de kleine dorpen waar de tijd trager lijkt te gaan. In een onverwacht straatje waar een oude dame fruit verkoopt aan haar voordeur.

Durf af te wijken van de gebaande paden. Sla eens lukraak een zijweg in en laat je verrassen door uitzichten waar geen filter tegenop kan.

Madeira is geen eiland om af te vinken – het is een eiland om in te verdwalen. En precies dat maakt het magisch.

4. Verwachten dat het een strandvakantie wordt

Ja, Madeira is een eiland, maar laat je niet misleiden: wie hier komt voor witte zandstranden en een cocktail onder een rieten parasol, komt misschien een beetje bedrogen uit.

Zand is hier schaars – op een paar kunstmatig aangelegde strandjes na – en je vindt vooral dramatische rotskusten, ruige kliffen, lavapools en natuurlijke zwembaden, zoals die van Porto Moniz.

Maar eerlijk? Dat maakt Madeira net zo uniek. Het eiland nodigt je uit om te bewegen, te ontdekken, te wandelen, te kijken, te proeven. Het is een bestemming waar actie en ontspanning perfect samenkomen: 's ochtends een stevige hike met uitzicht op wolkenzeeën, 's middags dobberen in een natuurlijk bassin terwijl de oceaan tegen de rotsen beukt, en 's avonds aan tafel met een bord vol lokale smaken.

Geen all-in-ligbedjes, wel pure beleving. En voor ons? Dat is precies waar we gelukkig van worden.

5. Last-minute je planning maken zonder voorbereiding

Op Madeira merk je al snel: de mooiste plekken zijn vaak ook de populairste. Sommige hikes (zoals PR1 of de 25 Fontes) zijn snel druk, en bepaalde bezienswaardigheden – zoals uitzichtpunten of natuurlijke zwembaden – komen pas écht tot hun recht bij goed weer of het juiste lichtmoment.

Een beetje voorbereiding loont dus echt. Wij hadden een overzichtelijke planning in Excel klaarstaan (dankjewel Larissa 🙌), met per dag een voorstel en enkele optionele stops. Maar tegelijk gaven we onszelf ook de vrijheid om dingen aan te passen. Het weer op Madeira kan immers flink variëren: zon in het zuiden, mist in de bergen, regen in het noorden – allemaal op dezelfde dag.

Dus ja, soms gooiden we onze planning vrolijk om, en volgden we gewoon de zon (of onze goesting). Die balans tussen voorbereid en spontaan reizen werkte voor ons perfect. Het zorgde ervoor dat we veel konden zien, maar nooit het gevoel hadden vast te zitten aan een strak schema.

Onze tip? Plan slim, maar laat ruimte voor magie onderweg. Madeira zal je wel leiden.

---

Onze laatste tip?

Laat ruimte voor verwondering. Madeira is geen bestemming die je moet "afvinken". Het is een eiland dat je moet voelen, ruiken, bewandelen en proeven.

Of je nu komt voor de hikes, de natuur of het eten: Madeira is een plek die je meeneemt, en nog lang in je hoofd blijft nazinderen.

Wij zijn alvast ons hart verloren aan Madeira!

- Savory Roads